مراقب پاهایت باش، قندی
دیابت یا بیماری قند همان طور که از نامش بر می آید، به دلیل افزایش بیش از حد قند خون رخ می دهد. اهمیت آن از این نظر است که بیماری قند تا مدت ها بدون علامت باقی می ماند و طی این مدت می تواند به اعضا و سیستم های مختلف بدن آسیب بزند.
قسمت هایی از بدن که بیشتر در معرض خطر هستند، عبارتند از اعصاب، کلیه ها، چشم ها و عروق خونی.از طرف دیگر، دیابت سبب کاهش قدرت و توانایی بدن در مقابله با عفونت ها می شود.
یکی از مشکلات شایع و گاه خطرناک در پیشرفت این بیماری، صدمات وارد شده به اندام های تحتانی به خصوص قسمت های انتهایی آن، مثل کف پا و انگشتان پا است.
این بیماران به دلیل قند بالا دچار آسیب های سیستم عصبی می شوند و به همین دلیل، فرد قادر به درک حس های منتقل شده از پا نیست. به علاوه ترشح طبیعی و نرمال عرق و چربی در این ناحیه مختل می شود. عرق و چربی موجب نرم شدن این عضو می شوند که در فرد دیابتی این حالت ایجاد نمی شود. تمامی این عوامل دست به دست هم داده و موجب فشار غیرطبیعی روی پوست، استخوان ها و مفاصل پا در حین راه رفتن می گردد. در نهایت پوست این منطقه آسیب می بیند و زخم در پا ایجاد می شود.
در بیماری دیابت، قدرت سیستم ایمنی بدن کاهش می یابد. همچنین عروق خونی نیز درگیر می شوند و خون رسانی پا دچار اشکال می شود. اختلال در سیستم ایمنی و خون رسانی نامناسب به محل زخم، موجب اشکال در ترمیم آن می شود و حالا عفونت ها نیز روی این زخم سوار می شوند و داستان جلو می رود. حتی در صورت مصرف داروها (از جمله آنتی بیوتیک ها) به دلیل اختلال خون رسانی، به حد کافی خون به این ناحیه نمی رسد و ممکن است، نتوانند عفونت را درمان کنند. افراد مبتلا به بیماری قند باید از روش های جلوگیری از زخم پا آگاه شوند:
روش های جلوگیری از ایجاد زخم پا
- همیشه کفش راحت بپوشید. از پوشیدن کفش های تنگ، یا مدل هایی از کفش ها که به نواحی خاصی از پا فشار وارد می کنند، جداً خودداری کنید.
- در صورت بروز هر نوع صدمه ای در پا، فوراً به پزشک معالج خود مراجعه کنید و زمان را هدر ندهید.
- اگر در پای خود به طور مداوم احساس درد می کنید، اطمینان داشته باشید که مشکلی وجود دارد. درد مداوم هرگز طبیعی تلقی نمی شود.
- خارش مداوم پا علامتی از عفونت قارچی یا خشکی بیش از حد پوست است که هر دوی اینها می توانند شرایط را برای عفونت و زخم مهیا کنند، پس نیاز به رسیدگی پزشکی دارند.
- سیگار با آسیبی که بر مویرگ های خونی وارد می کند، خون رسانی را بیش از پیش مختل می کند. پس اگر سیگار می کشید، در اصل خود را دو چندان با خطر اختلال خون رسانی رو به رو می کنید.
- هر روز پای خود را بررسی و معاینه کنید، زیرا گاهی به دلیل آسیب های عصبی ناشی از بیماری قند، احساس درد مختل می شود و شاید شما از صدمه ی وارد شده به پای خود، غافل شوید.
دکتر کیانوش انصاری گیلانی